دسته‌های مقالات

مقالات منتخب

انواع پارچه

انواع پارچه طبیعی و مصنوعی

پارچه یکی از پرکاربردترین محصولاتی است که امروزه مورد استفاده است. در ابتدا پارچه‌ها به شکلی که امروزه هستند یعنی از الیاف مصنوعی نبودند و  بیشتر از الیاف طبیعی خصوصا از پوست و موی حیوانات بودند. در این مقاله قصد داریم انواع پارچه را بر اساس مواد اولیه معرفی کنیم.

پارچه چیست؟

پارچه از انواع مواد خام تولید می‌شود که هم به صورت طبیعی و هم به صورت مصنوعی و هم ترکیبی از هر دو وجود دارند. پارچه را می‌توان بر اساس منشا الیاف، نوع پردازش و استفاده‌ی نهایی طبقه بندی کرد. پارچه ‌های طبیعی آن دسته پارچه‌هایی هستند که از الیاف‌های طبیعی مثل االیاف گیاهی، حیوانی، معدنی ساخته می‌شوند. الیاف‌های طبیعی شامل پوست حیوانات، پیله‌ی کرم ابریشم و دانه‌های گیاهان هستند. این نوع پارچه تنفس می‌کند و علاوه بر نرم و بادوام بودن حساسیت ایجاد نمی‌کند. پارچه‌ طبیعی بهترین انتخاب برای همه است. این پارچه در اثر اشعه‌ی فرابنفش تغییر رنگ نمی‌دهد. پارچه‌های مصنوعی از الیاف مصنوعی مثل ویسکوز (Viscose)، نایلون (Nylon)، پلی استر (Polyesters) و … ساخته می‌شوند.

 

پارچه نخی

پارچه‌ی پنبه‌ای

یکی از متداول‌ترین پارچه‌های مورد استفاده شده در جهان است. پارچه‌ی پنبه‌ای کاملا ارگانیک است، یعنی هیچگونه اجزای مصنوعی در آن وجود ندارد. پارچه پنبه‌ای از طریق الیاف اطراف دانه‌های گیاه پنبه به دست می‌آید که به محض بالغ شدن دانه‌ها به شکل کرکی گرد پدیدار می‌گردند و به آن‌ها نخ (پنبه‌ای) گفته می‌شود. الیاف لباس‌های پنبه‌ای در گرما با انبساط مولکول‌های پنبه جریان هوا را برقرار می‌کنند و خنک تر از پارچه های معمولی هستند و در سرما منقبض شده، و مولکول‌های پنبه گرمای بدن را حفظ می‌کنند. از مهم‌ترین ویژگی‌های ان می‌توان به ضد حساسیت بودن ان اشاره کرد. پنبه پوست را تحریک نمی‌کند، این خاصیت پنبه باعث می‌شود کسانی که پوست حساسی دارند به راحتی از آن استفاده کنند. وقتی دنبال لباس مناسب برای کودک هستیم، لباس پنبه ای اولین گزینه است. در ایران لباس‌های پنبه‌ای به نخی معروف اند.

 

پارچه ابریشمی

پارچه ابریشم

پارچه ابریشم یکی از قدیمی‌ترین و گران‌ترین پارچه‌های دنیاست. با برداشت تارهای طبیعی پیله کرم ابریشم می‌توان الیاف نرم و لطیف و در عین حال محکم و بادوام ابریشم را تولید کرد. بعد از برداشت الیاف کرم ابریشم، می‌توان آن‌ها را رنگ کرد.  پارچه ابریشمی به دلیل بافت صاف، براق و درخشان و بادوامی که دارد محبوب افراد بسیاری است. این پارچه یکی از محکم‌ترین پارچه‌های تولید‌شده موجود است. الیاف این نوع پارچه را می‌توان به شکل‌های مختلف بافت و پردازش کرد. در واقع روش بافت الیاف ابریشم، نوع بافت، ظاهر و کاربرد آن را تعیین می‌کند.

پارچه کتان

پارچه کتان

کتان پارچه‌ای سخت و طبیعی است که از الیاف گیاه کتان تولید می‌شود. این گیاه بنفش گلدار در سراسر جهان و به ویژه در اروپای غربی رشد می‌کند. به دلیل پیشرفت در تولید پارچه، پارچه کتان با قیمت مناسبی عرضه می‌شود و می توان آن را با الیاف دیگر ترکیب کرد. انواع پارچه کتان برای هر کمد لباس شیک هستند و از پارچه کتان برای تولید کت و شلوارهای اسپرت و لباس‌های راحتی معمولی، مخصوصاً برای آب و هوای گرم، استفاده می‌شود. کتان به دلیل استحکام و قابلیت جذب بالا مورد توجه قرار می‌گیرد، اما به دلیل بافت و الیاف متمایز، مستعد چروک شدن است. بسیاری از طراحان به جای گریز از این ویژگی پارچه کتان، آن را در طرح های متمایز خود گنجانده اند.

پارچه چرمی

پارچه چرم

از این نوع پارچه‌ برای دوخت انواع لباس و حتی وسایل تزئینی استفاده می‌کنند. پارچه چرم علاوه بر صنعت مد، پوشاک و نساجی، در سایر صنایع نیز کاربرد بسیاری دارد.پارچه های چرم به دو دسته ی «چرم طبیعی» و «چرم مصنوعی» تقسیم می‌شوند و هر دو برای دوخت با دست و چرخ خیاطی مناسب است.

پارچه چرم طبیعی

در بافت این نوع پارچه از چرم طبیعی حاصل از دباغی پوست حیوانات مختلف مانند گاو، گوسفند، کروکودیل، مار و… استفاده می‌شود. این چرم به دو صورت ساده و طرحدار تولید می‌شود. از مزیت‌های چرم طبیعی می توان به دوام بسیار بالای چرم طبیعی نسبت به نوع مصنوعی اشاره کرد.

پارچه چرم مصنوعی

استفاده از چرم مصنوعی برای اولین بار در کشور آلمان و در قرن نوزدهم انجام پذیرفت. در بافت و تولید این پارچه از چرم مصنوعی استفاده شده است. بافت چرم‌های مصنوعی از جنس پلاستیک بوده و برای اینکه حالت و جنسی مانند چرم طبیعی داشته باشد بافت آن از یک لایه روکش و یک لایه اسفنج تشکیل شده است. از آنجا که چرم طبیعی گران است، در بافت عموم پارچه‌ها از چرم مصنوعی استفاده می‌شود. چرم مصنوعی باکیفیت، بافت خال خالی دارد و سطح آن کاملا صیقلی و صاف نیست. چرم‌های مصنوعی از نوع بسیار براق تا بسیار مات و چیزی ما بین این دو تولید می‌شوند. در برخی موارد چرم‌های مصنوعی به گونه‌ای تولید شده اند که تشخیص آن از چرم طبیعی دشوار است.

پارچه پشمی

پارچه پشمی

این نوع پارچه از طریق موهای حیوانات متنوعی به دست می‌آید. در افکار عومی مردم کلمه پشم را با گوسفند مرتبط می‌دانند، اما گونه‌های متنوعی از پشم وجود دارد که از طریق حیواناتی به غیر از گوسفند قابل تولید است. پشم به خاطر دوام پذیری و ویژگی‌های عایق گرمایی که دارد، مشهور است. با توجه به نوع مویی که تولیدکنندگان برای ساخت پشم به کار می‌برند، این پارچه ممکن است از مزایای اثرات عایق طبیعی که حیوانات از طریق آن در سراسر زمستان خود را گرم نگه می دارند، استفاده کند. پشم به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش محبوب است. پنبه تقریبا شامل گیاه سلولز است، اما نزدیک به ۹۷ درصد از پشم را پروتئین و مابقی را چربی تشکیل داده است که باعث می شود تا برای مصارف و کاربردهایی که پنبه مناسب نیست، مورد استفاده قرار گیرد. پشم در مقایسه با پنبه و دیگر مواد منسوج طبیعی یا مبتنی بر گیاه، در برابر شعله مقاومت بیشتری دارد. این ماده شعله را پخش نمی کند و در عوض شعله را به صورت خودکار و خودجوش خاموش می نماید. بنابراین این نوع از منسوج در کاربردهایی که به پایین بودن اشتعال پذیری نیاز است، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

 

انواع پارچه

در ادامه به معرفی مختصر تعدادی از انواع دیگر پارچه می‌پردازیم:

  •  بروکات : دارای نخهای برجسته و درخشان است
  • بورکن کرپ : نوعی پارچه با سطح بافته شده مانند پوست درخت است .
  • بوکله : نوعی پارچه با گره‌های نامنظم و سطحی گره دار است .
  • چینل : نوعی پارچه شبیه مخمل و ضخیم که دارای کرکهایی در هر دو رو است .
  • کلوله : نوعی پارچه نوعی کرپ که از دو بافت در کنار هم شکل گرفته که دارای نقوش برجسته نامنظم است .
  • مخمل کبریتی : نوعی پارچه که با نخ‌های نازک بسیار نرم با نخ‌های ضخیم بافته شده است .
  • دنیم : پارچه‌های جینی که فقط نخ‌های تار آن رنگ شده و نخهای پود آن سفید است .
  • فاکون : پارچه ای بدون طرح است که طی روند ناهمگون و متفاوت بافته شده و اغلب تلفیقی از مات و براق است .
  • دوشس : پارچه ساتن براق و محکم که از ابریشم و الیاف مصنوعی بافته شده است .
  • کرنیکل ، کرش : نوعی پارچه دارای بافتی برجسته و چین دار به شکل پفکی است .
  • تیغ ماهی یا فیش گرات : با نخ‌های مختلف در تار و پود پارچه ، پارچه ای طرح دار با بافت جناقی شکل است .
  • گاباردین : نوعی پارچه با بافت ریز از پنبه ، پشم یا الیاف مصنوعی با نقوش برجسته تیغ ماهی ، جناقی یا مخلوط راه راه اریب است که همواره از سمت راست به چپ یا پایین به بالا بافته می‌شود .
  • گلن چک : نوعی پارچه چهارخانه ، برجسته یا سایه روشن .
  • ژاکارد : همه پارچه‌هایی که طرح آنها از روند بافت پارچه شکل گرفته است .
  • هانن تریت : پارچه ای با چهارخانه‌های کوچک که در گوشه هر چهارخانه نیز زائده ای اریب مانند وجود دارد .
  • جین : پارچه ای پنبه ای که اغلب سنگ شور شده است .
  • لمه : پارچه ای رنگارنگ و براق که از الیاف رنگی یا نخ‌های براق بافته شده است .ماهوت : پارچه ای پشمی یا غیر ضخیم که از طریق روشی مشایه نمدمالی تهیه میشود .
  • مواره : پارچه ای با راه راه اریب و طرحی موج دار است که از طریق پس کردن پارچه شکل گرفته است .
  • موسیلن : پارچه ای لطیف و نرم ، شبیه کتان که از پنبه یا پشم تهیه شده است .
  • پانه زامت : مخمل ضخیم و براق با کرک‌های فشرده
  •  پپیتا : نوعی پارچه با چهارخانه‌های کوچک تیره و روشن که بر خلاف طرح جناغی کنگره دار نیست .
  • پارچه پرزدار یا پوست مصنوعی : پارچه‌هایی که پوشش مویی ضخیمی دارند و رنگ و اندازه آن شبیه خز واقعی است که به پولیش معروف است و نخ آن مصنوعی است .
  • پیکی : پارچه دوبافت با طرح‌های برجسته که به نظر لایی می‌آیند .
  • کشباف یا استرج : نوعی پارچه با بافتهای از راست به چپ که خاصیت ارتجاعی دارد .
  • ریپس : نوعی پارچه با نخهای برجسته که به صورت اریب است .
  • ژرسه رومانیت : نوعی پارچه محکم با کمی خاصیت ارتجاعی که اغلب از پشم گوسفند است .
  • راه راه : نوعی پارچه راه راه که شبیه پوست درخت راه راه است .
  • پلووری یا سویت شرت اشتوف : اغلب از نوع تریکوی ضخیم یا ژرسه است که از پنبه بافته می‌شود .
  •  ترموفلورز یا فلیسه : هر دو روی پارچه کاملاً ضخیم ، زبر و پشمی مانند از الیاف مصنوعی است .
  • توخ : پارچه‌های شطرنجی با طرح‌های مختلف .
  • چیت : نوعی پارچه چهارخانه ، دو رنگ که از پنبه بافته شده است.

دیدگاه کاربران

3 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید

  • سپاس‌گزارم

    پاسخ
  • پارچه طبیعی بیشتر چروک میشه یا مصنوعی؟

    پاسخ
    • لاوان بافت
      مرداد 10, 1401 23:48

      لباس‌هایی که از جنس الیاف طبیعی هستند چروک می‌شوند و در مقابل لباس‌هایی که از جنس الیاف مصنوعی و پلاستیک هستند کمتر چروک شده و یا چروک نمی‌شوند.

      پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
You need to agree with the terms to proceed

فهرست